Sükna Hakkı Nedir ?

Oturma (Sükna) Hakkı:

Tanım, Özellikler ve Kazanım Yöntemleri

Oturma hakkı, Türk Medeni Kanunu’nun 823. maddesinde tanımlanan, bir binadan veya onun bir bölümünden konut olarak yararlanma yetkisini veren sınırlı bir ayni haktır.

Bu hak, başkasına devredilemez ve mirasçılara geçmez. Oturma hakkı, intifa hakkının bir türü olarak kabul edilir, ancak yalnızca oturma yetkisi sağlar.

Yani, oturma hakkı sahibi, hakkın konusu olan yeri sadece konut olarak kullanabilir; kiraya verme veya başkalarına devretme gibi bir yetkisi yoktur.

Oturma Hakkının Kurulması

Oturma hakkı, üç temel yöntemle tesis edilebilir:

1. Sözleşme ile Kurulması: Oturma hakkı genellikle bir sözleşme ile kurulmaktadır. Bu sözleşme, tapu memuru tarafından resmi şekilde düzenlenir ve tapuya tescil edilmesi gerekir.

   
   

2. Tek Taraflı Hukuki İşlemle Kurulması: Mirasbırakan, tek taraflı bir işlemle (örneğin, vasiyetname) oturma hakkını mirasçıları veya üçüncü kişiler lehine tesis edebilir.

   
   

3. Mahkeme Kararı ile Kurulması: Boşanma protokolü gibi durumlarda, mahkeme kararı ile bir eş lehine oturma hakkı tesis edilebilir.

   
   

Oturma Hakkının Kapsamı ve Sınırları

Oturma hakkının kapsamı, genel olarak hak sahibinin kişisel ihtiyaçlarına göre belirlenir.

Oturma hakkı sahibi, hakkın şahsına özgülendiği belirtilmediği sürece, ailesi ve ev halkı ile birlikte oturabilir.

Ancak, hak sahibinin şahsına özgü olduğu durumlarda, ailesi oturma hakkından yararlanamaz.

Oturma hakkı, sadece oturmaya elverişli gayrimenkuller üzerinde kurulabilir.

Kamulaştırma veya taşınmazın yok olması gibi durumlarda oturma hakkı sona erebilir.

Ayrıca, oturma hakkı sahibi, binanın bakımındaki eksikliklerden dolayı malik ile birlikte müteselsilen sorumludur.

Oturma Hakkının Sona Ermesi

Oturma hakkı, aşağıdaki sebeplerle sona erebilir:

1. Oturma Hakkının Konusu Şeyin Yok Olması: Oturma hakkının konusu olan taşınmazın yok olması durumunda, oturma hakkı da sona erer.

2. Süresinin Dolması: Belirli bir süre için tesis edilen oturma hakkı, sürenin dolmasıyla sona erer.

3. Kamulaştırma: Taşınmazın kamulaştırılması durumunda oturma hakkı sona erer.

4. Mahkeme Kararı: Hak sahibi, mülkiyet hakkı sahibine karşı terkin borcu altına girip oturma hakkını terkin ettirebilir.

5. Oturma Hakkı Sahibinin Ölümü: Oturma hakkı sahibinin ölümü ile oturma hakkı sona erer.

   
   

Oturma Hakkı ve Kira Hakkı Arasındaki Farklar

Oturma hakkı, ayni bir hak olması nedeniyle herkese karşı ileri sürülebilirken, kira hakkı şahsi bir hak olarak kabul edilir. Kira sözleşmesi, belirli bir süreyle sınırlı olup, taraflar arasında sürekli bir borç ilişkisi doğurur. Oturma hakkı, sadece konutlarda kurulabilirken, kira hakkı tarla, bağ veya bahçe gibi taşınmazlarda da geçerlidir.

Sonuç

Oturma hakkı, konut olarak yararlanma yetkisi veren önemli bir haktır. Bu hak, kişisel ihtiyaçlar doğrultusunda tesis edilebilir ve belirli kurallara tabidir. Oturma hakkının özellikleri ve kazanım yöntemleri hakkında bilgi sahibi olmak, hem hak sahipleri hem de maliklerin haklarını korumak açısından büyük önem taşır.

Paylaşımlar, genel bilgilendirme amacıyla sunulmuştur; uygulama ve tercihler kişisel ihtiyaçlara göre farklılık gösterebilir, bu nedenle uzman görüşü alınması tavsiye edilir.